PODNETA INICIJATIVA ZA OCENU USTAVNOSTI: Rusi diskriminisani u CG zbog zamrzavanja imovine, slede milionske tužbe

Prema tom zakonu, državni organi Crne Gore su zamrzli imovinu ruskim državljanima, a podnosioci inicijative smatraju da to nije u skladu sa Ustavom i zakonima Crne Gore.

U Inicijativi se navodi da odredbe člana 18 i člana 19 Zakona o međunarodnim restriktivnim mjerama nijesu u skladu sa Ustavom Crne Gore, Evropskom konvencijom o ljudskim pravima i osnovnim slobodama odnosno Zakonom o ratifikaciji Evropske konvencije za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, izmenjene u skladu sa Protokolom broj 11. Takođe, odredbe su protivne Protokolu uz Konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, Protokolu broj 4 uz Konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda kojim se obezbeđuju izvjesna prava i slobode koji nisu uključeni u Konvenciju i Prvi Protokol uz nju, Protokolu broj 7 uz Konvenciju za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, te nijesu u skladu sa crnogorskim Zakonom o svojinsko-pravnim odnosima i Zakonom o eksproprijaciji.

U Inicijativi se ističe da su, spornim članovima, flagrantno prekršene odredbe čl. 24 I čl. 25 (kao i člana 58) Ustava Crne Gore. Član 24 Ustava Crne Gore glasi “Zajemčena ljudska prava I slobode mogu se ograničiti samo zakonom, u obimu koji dopušta Ustav u mjeri koja je neophodna da bi se u otvorenom i slobodnom demokratskom društvu zadovoljila svrha zbog koje je ograničenje dozvoljeno. Ograničenja se ne smiju uvoditi u druge svrhe osim onih radi kojih su propisana.”

Jezičkim tumačenjem sporne odredbe člana 18 Zakona o međunarodnim restriktivnim mjerama nedvosmisleno se dolazi do zaključka da je istom ukinuto i ograničeno pravo svojine, odnosno pravo raspolaganja imovinom i novčanim sredstvima preko obima i mjere koju dopušta Ustav, kao i preko svrhe radi koje je Ustavom dozvoljeno eventualno ograničenje prava svojine ( u javnom interesu uz isplatu pravične naknade).

Članom 25 Ustava Crne Gore, naslova “Privremeno ograničenje prava i sloboda”, u bitnom za ovu inicijativu, je propisano:

“Za vrijeme proglašenog ratnog ili vanrednog stanja može se ograničiti ostvarivanje pojedinih judskih prava i sloboda, u obimu u kojem je to neophodno.

Prema Inicijativi, u kojoj se citira Ustav, ograničenje se ne smije činiti po osnovu pola, nacionalnosti, rase, vjere, jezika, etničkog ili društvenog porijekla, političkog ili drugog uvjerenja, imovnog stanja ili bilo kakvog drugog svojstva. Mjere ograničenja mogu važiti najduže dok traje ratno ili vanredno stanje”, navodi se između ostalog u podužoj Inicijativi.

Podnosilac inicijative Predrag Zečević je kazao da nije sporno da Crna Gora treba da slijedi politiku EU i sankcije Rusiji, zbog agresije na Ukrajinu, ali da zamrzavanje imovine bez odluke suda može nanijeti državi ogromnu štetu. Shodno toj odluci Rusi su diskriminisani i na nacionalnoj osnovi.

I onome ko površno poznaje pravo jasno je da se zamrzavanjem imovine krši osnovno ljudsko pravo- pravo na imovinu, a o tome je imao zapaženo izlaganje i švajcarski predsjednik. Da li će me neko smatrati ruskim elementom? Ne vjerujem. Ja nijesam ni u poslovnim, ni u prijateljskim, ni u drugarskim odnosima ni sa jednim državljaninom Ruske federacije. Snažno sam osudio rusku agresiju na Ukrajinu, a ova inicijativa je pokušaj zaštite crnogorskih ekonomskih interesa. Na ideju o inicijativi sam došao prošlog mjeseca kada sam vidio da je Crna Gora upala u nezavidnu situaciju: Srbija nam je prvi spoljnotrgovinski partner broj 1, a tada smo imali jako loše odnose sa tom državom, a Rusija je najveći strani investitor u Crnoj Gori, a mi sa njima nemamo nikakve odnose. A nijesmo diverzifikovali ekonomiju, niti pronašli nove partnere. Ukoliko bi Ustavni sud usvojio našu Inicijativu, smatramo da bi došlo do blagog povratka ruskih turista na naše primorje, naročito preko Istanbula, kaže Zečević, i dodaje da nije sporno da Vlada treba da slijedi politiku EU i sankcije prema Rusiji, samo smatra da zamrzavanju ili oduzimanju imovine mora prethoditi odluka suda, a ako ne bude tako, onda nam slijede milionski odštetni zahtjevi.